PANCAKAKI / SILSILAH KELUARGA 

Pancakaki nya éta hiji sistem nu ngagambarkeun hubungan kulawarga. Bangsa-bangsa di dunya atawa nu basana béda bisa waé ngabogaan pola-pola nu ampir sarua. Upami kitu, narẢjamahkeun hiji istilah ka basa séjén minangka pagawéan nu teu susah. Ngan sakapeung, panarjamah héséeun narjamahkeun istilah-istilah pancakaki ti bangsa nu sistemna béda.

Pancakaki urang Sunda

Urang Sunda boga kebiasaan pikeun néangan hubungan kakulawargaan jeung jalma nu kakara dipikawanoh ngaliwatan pancakaki. Lamun euweuh hubungan kulawarga, masih ditéangan kénéh hubungan nu séjén, misalnya lantaran aya kenalan anu kungsi babarengan di sakola atawa di tempat gawé.[1] Dina adat istiadat urang Sunda, pancakaki téh ngabogaan dua harti. Kahiji, pancakaki téh hartina pernahna jelema ka jelema deui anu sakulawarga atawa anu kaasup baraya kénéh. Upamana baé, kumaha pancakakina si Dadap ka si Waru, naha kaasup indung, bapa, nini, aki, paman, bibi, anak, incu, buyut. alo, suan, jsté. Kadua, pancakaki téh hartina mapay perenahna kabarayaan.
  • Ka handap:
  1. anak: turunan kahiji
  2. incu: turunan kadua, anak ti anak
  3. buyut: turunan katilu, anak ti incu
  4. bao: turunan kaopat, anak ti buyut
  • Ka luhur:
  1. bapa: kolot lalaki
  2. indung: kolot awéwé
  3. aki: kolotna lalaki ti bapa atawa indung
  4. nini: kolot awéwé ti bapa atawa indung
  5. uyut: bapa atawa indung ti aki atawa nini
  6. bao: bapa atawa indung ti uyut
  7. janggawaréng: bapa atawa indung ti bao
  8. udeg-udeg: bapa atawa indung ti janggawaréng
  9. kakait siwur: bapa atawa indung ti udeg-udeg
  10. karuhun: jujutan kanu leuwih luhur anu geus tilar dunya
  11. sesepuh: jujutan kanu leuwih luhur nu masih hirup kénéh
  • Ka gigir:
  1. lanceuk: dulur sadarah lalaki atawa awéwé anu leuwih kolot
  2. adi: dulur sadarah lalaki atawa awéwé anu leuwih ngora
  3. uwa: lanceukna bapa atawa indung
  4. paman/emang: adi lalaki ti bapa atawa indung
  5. bibi: adi awéwé ti bapa atawa indung
  6. alo: anakna lanceuk
  7. suan: anakna adi
  8. aki ti gigir: lanceuk lalaki ti aki atawa nini
  9. nini ti gigir: lanceuk awéwé ti aki atawa nini
  10. kapilanceuk: sepupu, anak abang/kakak dari ayah/ibu
  11. kapiadi: sepupu, anak adik dari ayah/ibu
  12. incu ti gigir: incuna adi
  13. emang ti gigir: anakna adi aki/nini (lalaki)
  14. bibi ti gigir: anakna adi aki/nini (awéwé)
  • Perkawinan:
  1. salaki: carogé, lalaki anu ngawin pamajikan
  2. pamajikan: istri, awéwé anu dikawin ku salaki
  3. mitoha: kolot lalaki atawa awéwé ti pamajikan atawa salaki
  4. minantu: lalaki atawa awéwé anu dikawin ku anakna mitoha
  5. lanceuk beuteung: lanceuk ti salaki atawa pamajikan
  6. adi beuteung: adi ti salaki atawa pamajikan
  • Anak:
  1. tunggal: anak hiji-hijina
  2. cikal: anak anu munggaran
  3. panengah: anak tengah, anak anu gumelar di tengah-tengah (biasana mah pikeun jumlah anak anu ganjil)
  4. pangais bungsu: laneuk deukeut ti anak bungsu, kadua ti handap
  5. bungsu: anak bungsu, anak anu gumelar panungtung
  • Istilah Séjén:
  1. lanceuk sabrayna: lanceuk misan anu masih sarundayan ti aki atawa nini
  2. adi sabrayna: adi misan anu masih sarundayan ti aki atawa nini
  3. dulur pet ku hinis: dulur kandung, dulur saibu sarama
  4. dulur sabaraya:dulur pisan, anakna mamang atawa bibi ogé ua
  5. dulur teges: dulur enya saindung sabapa
  6. indung téré: pamajikan Bapa lain tapi lain anu ngalahirkeun
  7. bapa téré: salaki indung tapi lain anu ngalantarankeun lahir
  8. anak téré : anak sampakan ti salaki atawa pamajikan
  9. dulur patétéréan: anak indung atawa bapa téré
  10. baraya laér: baraya anu nurutkeun pancakaki geus jauh
  11. teu hir teu walahir: teu baraya saeutik-eutik acan
  12. bau-bau sinduk: baraya kénéh sanajan geus laér
  13. baraya: sakur anu aya pancakakina
  14. bésan: indung/bapana minantu
  15. dahuan: salaki atawa pamajikanna lanceuk

CONTO PANCAKAKI KELUARGA

cekap sakieu nu tiasa ka sanggakeun, mugia seueur mangfaatna kangge sadaya. salah sahijina supaya urang teu pareumeun obor. Pamungkas wassalaamu'alaikum wr. wb.

Komentar

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Proposal MABIT (arsip Organisasi)

Gambar
PROPOSAL KEGIATAN MABIT (MALAM BINA IMAN dan TAKWA) Disusun oleh : Panitia Lomba SMK PERBANKAN SYARI’AH Alamat : Jalan Raya Situraja No. 257, telp (0261) 2727500 Sumedang e-mail : smkperbankansyariah@ymail.co m LEMBAR PENGESAHAN PROPOSAL MABIT (MALAM BINA IMAN dan TAKWA) Mengetahui Wakasek Kesiswaan Mohamad Sobariman, S.Pd Sumedang, 24 Januari 2014 Ketua Pelaksana Romie Cahandra Rukmana Menyetujui, Kepala SMK Perbankan Syari’ah Mamat Rahmat, M .Pd KATA PENGANTAR Assalamu’alaikum Wr. Wb. Puji dan syukur hanyalah kepada Allah SWT yang mana Dia telah memberikan kepada kita berbagai macam kenikmatan yang tidak ada seorang pun yang dapat menghitung banyaknya nikmat tersebut. Shalawat dan salam semoga tetap tercurah limpahkan kepada Nabi akhir zaman yang telah membawa kita dari zaman jahiliah pada zaman yang telah banyak pembaharuan, dan juga kepa...
Baca selengkapnya

Proposal Paskibra (Arsip Kelompok)

Gambar
PROPOSALPENGADAAN ATRIBUT LOMBA PASKIBRA ( Ditujukan dalam rangka menghadapi kegiatan LKBB se-pulau jawa Tingkat SMA/SMK/MA se-derajat )   PASKIBRA SMK PERBANKAN SYARI’AH SITURAJA SUMEDANG Sekretariat : Jalan Rd. Umar Wirahadikusumah No. 257 Situraja-Sumedang A.   Latar Belakang Paskibra merupakan organisasi yang berada dibawah naungan OSISkhususnya Sekbid PPBN,yang bergerak dibidang pendidikan pendahuluan bela negara,selain memiliki tugas sebagai pengibar bendera,organisasi ini ( PASKIBRA ) juga mendidik para anggotanya untuk memiliki sikap dan mental yang disiplin,yang berlandaskan persatuan dan kesatuan.Selain itu kegiatan tersebut,juga sering dilaksanakan kegiatan lomba baris berbaris berupa sebuah kompetisi PBB ( Peraturan Baris Berbaris ) antar satuan yang dilaksanakan untuk menumbuhkan kreativitas anggota PASKIBRA juga dijadikan sebagai ajang silaturahmi sesama anggota PASKIBRA dari berbagai satuan /sekolah ,termasuk diantaranya k...
Baca selengkapnya